![](/media/lib/388/n-senet-3c196d37b72948c2faf894306c60e44a.jpg)
Senet – starożytna gra, która zmieniła się ze zwykłej rozrywki w symbol z Księgi Umarłych
19 lutego 2020, 12:49Senet to starożytna egipska gra planszowa sprzed około 5000 lat z czasów pierwszej dynastii, która rządziła w Egipcie. Nie znamy jej reguł, ale wiemy, że była rozgrywana na planszy o rozmiarach 3 na 10 pól. Na planszy przesuwany był zestaw pionów, a o ruchu decydował rzut specjalnych dwustronnych patyczków
![](/media/lib/388/n-budjbim-e7246ce583182a735c65cdcd9a073f4c.jpg)
Opowieść o wulkanie jest najstarszą historią przekazywaną przez człowieka?
14 lutego 2020, 12:35Dawno, dawno temu do południowo-wschodniej Australii przybyło czterech olbrzymów. Trzech powędrowało dalej, ale jeden przykucnął i pozostał na miejscu. Jego ciało zmieniło się w wulkan Budj Bim, a zęby stały się lawą wypływającą z wulkanu. Taką historię przekazują sobie od pokoleń członkowie ludu Gunditjmara, który miesza w okolicy wulkanu.
![](/media/lib/384/n-zeby-d55618307d93e7103461f728022990d9.jpg)
Bioaktywny peptyd zapobiega i leczy próchnicę. Bez borowania
23 stycznia 2020, 11:55Dobra wiadomość, dla wszystkich, których lękiem napawa wizja borowania podczas wizyty u dentysty. Opracowano antypróchnicową powłokę, która podczas eksperymentów nie tylko zapobiegała powstawaniu nowych ubytków, ale i leczyła te już istniejące. Bazuje ona na naturalnym peptydzie antydrobnoustrojowym H5, który jest wytwarzany w ludzkich śliniankach.
![](/media/lib/377/n-wykopaliska-2d60ccfe9662629305f00981436ce79c.jpg)
Analiza izotopowa wskazuje, że ofiary ze studni w Uxul były jeńcami wojennymi
13 grudnia 2019, 13:41Sześć lat temu archeolodzy z Uniwersytetu w Bonn odkryli na dnie studni w dawnym majańskim mieście Uxul kości ok. 20 ludzi. Zostali oni zabici i rozczłonkowani ok. 1400 lat temu. Nie było jednak pewności, skąd ofiary pochodziły. Analiza izotopów strontu przeprowadzona przez zespół z Narodowego Uniwersytetu Autonomicznego Meksyku (UNAM) pokazała, że część ze zmarłych dorastała co najmniej 150 km od Uxul.
![](/media/lib/329/n-czacha-38adec9475f32d50cb3976521320e464.jpg)
Człowiek współczesny przeszedł proces udomowienia?
5 grudnia 2019, 11:15Udomowienie zwierząt przez ludzi wiąże się z całym szeregiem zmian genetycznych zachodzących w udomawianych gatunkach. Zwierzęta stają się np. mniej agresywne, bardziej przyjazne, mają mniejsze zęby i bardziej miły dla oka, łagodniejszy wygląd. Autorzy najnowszych badań sugerują, że zanim udomowiliśmy zwierzęta... udomowiliśmy samych siebie.
![](/media/lib/373/n-labiszczeniak-00d05a145fc0988969238844eb782085.jpg)
Ile lat ma Twój pies? Powstał naukowy przelicznik wieku psów na ludzki
18 listopada 2019, 13:11Popularne przekonanie mówi, że jeden rok życia psa odpowiada 7 latom życia człowieka. Oznaczałoby to, że 14-letni pies to odpowiednik ludzkiego 100-latka. Naukowcy zaproponowali jednak znacznie lepszy przelicznik wieku psiego na ludzki. Przelicznik bazujący na najnowszych osiągnięciach nauki.
![](/media/lib/370/n-magdalena-kundys-siedlecka-a9ec7bbd5e20dff4ad292e47af900a84.jpg)
Neuroprzekaźniki w okamgnieniu
24 października 2019, 12:46Od ich właściwych proporcji neuroprzekaźników zależy płynne funkcjonowanie mózgu. Zaburzenia oznaczają choroby. Dlatego tak ważne jest, by umieć wykrywać takie zaburzenia jak najwcześniej. Zanim jeszcze pojawią się widoczne objawy. W pracy, którą właśnie opublikowaliśmy, udowodniłam, że w mysim serum (czyli krwi bez czerwonych krwinek) potrafię wykryć serotoninę w stężeniu tak niskim, jakie można znaleźć fizjologicznie - podkreśla Magdalena Kundys-Siedlecka z IChF PAN.
![](/media/lib/367/n-step-073c232a7fff12cfc2651a3dbf7b0c97.jpg)
W grobie przedstawiciela ludu Xiongnu odkryto 2 pozłacane smoki
30 września 2019, 11:40Podczas ostatnich wykopalisk na cmentarzysku ludu Xiongnu w północno-środkowej Mongolii chińsko-mongolski zespół archeologów znalazł szereg cennych artefaktów, w tym dwa pozłacane smoki. Prace na stanowisku obejmującym ok. 400 grobów trwają od prawie 3 lat. W lipcu zakończono wykopaliska grobu oznaczonego symbolem M189.
![](/media/lib/365/n-ocypode-quadrata-1e0eaa58d5a3f71df71ecad4986d17db.jpg)
Kraby Ocypode quadrata straszą rywali, 'zgrzytając' zębami z żołądka
12 września 2019, 11:14Kraby Ocypode quadrata dysponują ukrytą bronią, za pomocą której mogą straszyć wrogów, gdy podczas walki mają zajęte szczypce. Okazuje się, że umieją wydawać dźwięki, pocierając o siebie ząbkami kutykularnymi żołądka żującego. Wyniki badań ukazały się właśnie w piśmie Proceedings of the Royal Society B.
![](/media/lib/364/n-koscdenis-42a93096aba80636c5e54165fc9293bc.jpg)
Zaginiona kość zdradza zaskakującą tajemnicę budowy dłoni denisowian
6 września 2019, 12:40Nowe analizy kości, która posłużyła do odkrycia i zidentyfikowania denisowian, zdradzają kolejne sekrety tego tajemniczego gatunku człowieka. Cyfrowa rekonstrukcja paliczka dowodzi, że palce denisowian były bardziej podobne do palców Homo sapiens niż do neandertalczyków.